Czym jest lutowanie?
Soldering one of the most common methods of permanently joining metal parts using a metal bond called solder. Done correctly, it gives a solid and aesthetically pleasing connection. It is quite easy to do yourself using soldering irons – małego i prostego urządzenia. Zdarza się, że doświadczone osoby używają palnika. W przeciwieństwie do spawania nie uszkadza struktury materiałów do połączenia, aczkolwiek widoczne jest małe zgrubienie w miejscu lutu. Temperatura jest dostosowana tak, aby nie dochodziło do niszczenia powierzchni lub nadtopienia, a spoiwo było plastyczne.
Przed przystąpieniem do lutowania ważne jest dokładne oczyszczenie materiału z warstwy tlenków, aby powstało wiązanie metaliczne. Do tego celu stosuje się topnik lutowniczy, który nakłada się z lutowiem lub przed nim. Najważniejsza rzecz polega na dobraniu odpowiedniej temperatury bez tego niemożliwe jest otrzymanie właściwego efektu.
Soldering process flow:
- oczyszczenie powierzchni do połączenia;
- nagrzanie elementów do temperatury większej od topnienia lutu o 30–50 °C;
- nałożenie lutu i topnika na krawędzie do połączenia;
- poczekać na dyfuzję i wzajemną adhezję;
- ochłodzić spoiwo aż skrzepnie.
Depending on the temperature, soldering is distinguished:
- twarde (powyżej 450 °C);
- wysokotemperaturowe (powyżej 900 °C);
- miękkie (poniżej 450 °C).
These methods differ mainly in temperature, making it important to choose the right solder. The brazing temperature is strongly dependent on the melting point of the binder. Soft soldering is used for delicate metals and brazing for robust metals. The thermal sensitivity of the materials is an important factor.
Where does soft soldering work?
Most often in the household. A simple and quick process at a relatively low temperature should not be a problem. You can make it yourself using the simplest soldering iron.
What metals does soft solder consist of?
Najpopularniejszym metalem używanym do lutowania w stopie, jest cyna oraz inne metale z podobną temperaturą topnienia takie jak: antymon, kadm czy bizmut. Oprócz tego mogą być śladowe ilości rtęci i ołowiu lub innych trujących pierwiastków. Na szczęście producenci w dużej mierze przestają je dodawać, dbając przy tym o zdrowie i środowisko. Luty miękkie są w różnych kształtach np. pałeczki, płytki, druciki lub proszek. Do jakich metali się stosuje? Miedź, stal, cynk i mosiądz.
In what work will it be used?
- łączenie przewodów elektrycznych i układów elektronicznych;
- uszczelnianie rynien oraz dachu;
- obróbka blacharska;
- naprawa rurociągów.
Brazing
It usually requires professional tools and experience in the industry. The work is carried out at very high temperatures, so all precautions must be taken.
Są metale potrzebujące nawet pięciokrotnie wyższej temperatury do poprawnego wykonania zadania. W takich sytuacjach mowa o przemysłowym lutowaniu, gdzie bezużyteczna będzie zwykła lutownica. Zamiast tego używa się lampy lutowniczej, palnika acetylenowo–tlenowego lub ogniska kowalskiego.
Inną metodą jest lutowanie indukcyjne prądem elektrycznym. Najczęstsze luty twarde zawierają mieszanki srebra, dzięki którym można łączyć większość metali (poza aluminium i magnezem). Luty miedziano–fosforowe są do miedzi, brązu, lub mosiądzu. Do stali nierdzewnej stosowane jest spoiwo niklowe. Miedziane luty do niklu, stali, stopów mosiądzu z cyną. Lutowanie twarde wykorzystuje się w wielu dziedzinach przemysłu, np. w motoryzacji, chłodnictwie oraz w łączeniu miedzianych rur.
