Publikacje

Żurawie HDS

Dla większości pracowników budowy pojęcie żurawia HDS czy dźwigu HDS jest w zupełności znane. Jednak osoby, które nie mają styczności z budownictwem, bardzo często nie zdają sobie sprawy z tego, na jakiej zasadzie działają samochody z HDS i w jakim wypadku są stosowane.

Na drogach przy placach budowy niezwykle często można zauważyć pojazdy z żurawiem HDS. Jest to urządzenie, które wykorzystuje się poprzez osadzenie dźwigu na samochodzie, najczęściej ciężarowym, co daje możliwość szybkiego przemieszczanie się i wszechstronnego zastosowania w budownictwie oraz transporcie ciężkim.

Co tak właściwie oznacza skrót HDS?

HDS to hydrauliczne żurawie lub dźwigi zamontowane na samochodach typu ciężarowego wykorzystywane najczęściej przy przeładunkach. Żurawie przeładunkowe wyposażone są w napęd mechaniczny zbudowany z kolumny obracającej się na podstawie i układu wysięgnikowego, znajdującego się na jej szczycie. Zaliczają się do kategorii dźwignic, a do najczęściej spotykanych jego rodzajów należą:

samochody HDS do załadunku drewna zwane leśnymi, gdzie specjalny chwytak do przenoszenia drzewa zastępuje hak,
żurawie HDS montowane bezpośrednio za fotelem kierowcy, stosowane w firmach realizujących przewóz,
dźwigi HDS przytwierdzane za zbiornikiem ładunkowym,
żurawie zespawane do środka części pojazdu,
dźwigi zamontowane na naczepach i ciągnikach,
samobieżne żurawie montowane sztywno na podwoziu samochodu, wysięgnik pracuje w poziomie lub pionie, zazwyczaj przeznaczony do zastosowania ogólnego.

W skład elementów składowych żurawia przeładunkowego HDS wchodzą:

podpory – zapewniają stabilność i zabezpieczają przed zachwianiem,
podstawa – na niej umieszczona jest kolumna sprzętu,
wysięgnik – powoduje zmianę długości rozstawu, wysuwany jest ręcznie bądź hydraulicznie,
kolumny – pionowy element przywarty do podstawy dźwigu, zamocowany na niej wysięgnik przewodzi ruchy w zakresie poziomym,
osprzęt – sprzęt pomocniczy.

Zastosowanie hydraulicznych dźwigów samochodowych.

Jak już wspomnieliśmy HDS, najczęściej stosowane są w transporcie ciężkich i nietypowych towarów między innymi kontenerów, maszyn czy też materiałów budowlanych, których nie jesteśmy w stanie przetransportować za pomocą samochodu z naczepą. Pomagają w rozładunku i załadunku przetransportowanych surowców, jak i maszyn. Co oznacza, że cały proces odbywa się przy pomocy jednego pojazdu. Nie ma potrzeby stosowania dodatkowo wózków widłowych, dźwigów, jak również innych sprzętów. Zdecydowanie przyśpieszają i czynią łatwiejszymi prace budowlane, montaże na wysokościach na przykład przytwierdzanie banerów. W przemyśle leśnym przenoszenie ściętych desek na przyczepy samochodowe, podawanie różnych materiałów między innymi elementów konstrukcyjnych na dach. Także sprawdzą się w pracach, gdzie należy zastosować różnego rodzaju chwytaki i akcesoria, a co za tym idzie, poradzą sobie praktycznie z każdą możliwą postacią ładunku.

Osprzęt stosowany przy pracy z dźwigiem HDS.

Dlaczego tak ważną rolę podczas obsługi żurawia przeładunkowego pełni sprzęt pomocniczy? To właśnie za ich wsparciem mocuje się towar, który w dalszej kolejności może zostać umieszczony za pomocą dźwigu w wybranym przez nas miejscu.

Liny wykorzystuje się w przypadku, kiedy HDS-y wyposażone są we wciągarki. Muszą spełniać one poszczególne wymogi. Stosuje się liny z atestem, dopuszczone do produkcji przez producenta. Nie można stosować lin z widocznymi uszkodzeniami. Po rozwinięciu nie ma prawa ona się po falować, musi być prosta, gdyż w innym przypadku używanie liny jest zabronione.
Zawiesia jest głównym wyposażeniem pomocniczym stosowanym w przypadku mocowania ładunku. Rozróżnia się zawiesia o obwodzie zamkniętym, jednocięgnowe, dwucięgnowe, trzycięgnowe i czterocięgnowe. Ładunek montuje się zależnie od jego masy, położenie położenia środka ciężkości, a także kształtu i wymiarów. Co prawda zawiesia są dużo mocniejsze od lin, gdyż mają postać łańcuchów taśm lin stalowych i włókiennych. Nie zmienia to jednak faktu, że nadal operator musi solidnie o nie dbać.
Haki jak poprzednie przyrządy pomocnicze również muszą być sprawdzone przed użyciem. Są elementami składowymi budowy dźwigu przeładunkowego. Operator obsługując żurawia bezpośrednio za ich pomocą bądź też pośrednio z użyciem zawiesi z łatwością przetransportowuje ciężar.

Należy jednak pamiętać, by wymienione rzeczy rzeczywiście stały się pomocne, a nie narobiły tylko większego nieszczęścia. Zdarza się, że mają miejsce nawet wypadki śmiertelne w sytuacjach nieprawidłowej obsługi i nienależytej konserwacji osprzętu. Podczas pracy przy obsługą żurawia przeładunkowego HDS powinno pamiętać się o wymogach bezpieczeństwa i przepisach BHP.

Czego nie wolno wykonywać podczas pracy z żurawiem przeładunkowym:

nie należy podnosić ładunków mających nieznane nam parametry oraz masy przekraczającej dopuszczalny udźwig urządzenia,
zabronione jest podnoszenie załadunków trwale związanych z podłożem lub też do niego przemarzniętych,
niedopuszczalna jest praca z niesprawnym dźwigiem HDS oraz jego osprzętem,
zakazana jest praca żurawiem nieposiadających ważnej decyzji UDT oraz bez obowiązującego zapisu w dzienniku konserwacji,
wzbrania się przenoszenia ładunków bezpośrednio nad ludźmi lub stanowiskami roboczymi,
nie zaleca się pracy na nieodpowiednim terenie, w pracy przy niedołączonych i nieuziemionych liniach energetycznych,
należy również pamiętać o innych czynnościach, które mogą powodować niebezpieczeństwo.

Obowiązki przed w trakcie i po zakończeniu pracy, jakie musi przeprowadzić operator.

Przed rozpoczęciem swojej pracy maszynista musi zapoznać się z dokumentacją techniczno-ruchową żurawia i instrukcją obsługi oraz świadectwem dopuszczenia żurawia do eksploatacji. Brak jakiegokolwiek z tych dokumentów oznacza niemożliwość podjęcia pracy. Tak jak wcześniej wspomnieliśmy, również musi dokonać kompleksowej konserwacji zgodnie z instrukcją producenta. A co za tym idzie dokonać oględzin sprzętu, sprawdzić szczelność elementów, działanie zamków hydraulicznych, wysuwanie podpór oraz zabezpieczenia i blokady. Jeżeli stwierdzi jakieś mankamenty, zgłasza to przełożonemu.

W trakcie pracy operator sprawdza położenie terenu i zakres zasięgu żurawia. Przygotowuje go do prac ładunkowych, odpowiednio zaczepiając ładunek i jego zabezpieczenia, cały czas bacznie obserwując bagaż i żurawia w trakcie pracy, stosuje się do znaków i sygnalizacji. W przypadku nieprawidłowości lub zagrożenia wypadkiem bezzwłocznie reaguje.

Po zakończonej pracy maszynista składa żurawia oraz podpór i ich zabezpieczenie w położeniu transportowym. Dokładnie sprawdza, czy ładunki nie stanowią żadnego zagrożenia. Odprowadza pojazd do garażu, gdzie oczyszcza elementy robocze z zabrudzeń. Kompleksowo zabezpiecza maszynę przed użytkowaniem przez nieodpowiednie osoby oraz zdaje dokumenty osobie upoważnionej.